Οι πιο μυστικές μνήμες των ανθρώπων είναι και αυτές που συχνά πονούν περισσότερο. Κρυμμένες μέσα στη σιωπή, βουτηγμένες στην ντροπή, τραγουδούν μια πραγματικότητα που κανείς άλλος δεν μπορεί να ακούσει ή να κατανοήσει. Αυτές οι μνήμες κινούνται ανάμεσα στο απόλυτο παρόν και στο βαθιά λησμονημένο, εκεί όπου προσπαθούμε να σταθούμε όρθιοι μπροστά στο τραύμα και να το αντέξουμε.

Έτσι ξεκινά και η διαδρομή κάθε πόνου· μια πορεία που προχωρά μπρος και πίσω, που απλώνει πλοκάμια στο σώμα, που ψιθυρίζει επίμονα ζητώντας να ακουστεί. Είναι μια διαδρομή τόσο προσωπική και μοναδική, μα ταυτόχρονα τόσο κοινά θυελλώδης. Αυτήν ακριβώς την πορεία επιχειρεί να χαρτογραφήσει ο Αλεχάντρο Παλόμας στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο «Αυτά δε λέγονται» (Εκδόσεις Opera, μετάφραση Αλεξάνδρα Γκολφινοπούλου), ένα έργο που αποτελεί ύμνο στην επιβίωση και στο φως, ακόμη και μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες.

 

*Προειδοποίηση ευαίσθητου περιεχομένου: Σεξουαλική κακοποίηση

Ποιο θέμα διαπραγματεύεται το βιβλίο; Το βιβλίο του Παλόμας είναι μια βαθιά προσωπική εξομολόγηση για τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη ως παιδί, από έναν κληρικό/ εκπαιδευτικό στο σχολείο Λα Σάγιε όπου φοιτούσε. Η κακοποίηση διήρκησε έναν ολόκληρο, βασανιστικό χρόνο, στην τρυφερή ηλικία των οχτώ ετών. Το αποτύπωμά της όμως τον ακολούθησε σε όλη του τη ζωή. Μέσα από τις σελίδες του, ο συγγραφέας προσπαθεί να περιγράψει όχι μόνο τα γεγονότα, αλλά και την ψυχική κληρονομιά που εκείνα άφησαν πίσω τους.

Πριν όμως αφηγηθεί την ίδια την κακοποίηση, ο Παλόμας επιλέγει να σταθεί στον τρόπο και τον λόγο που αποφάσισε να δημοσιοποιήσει αυτή την επώδυνη εμπειρία. Όπως κάθε άνθρωπος που τολμά να εξομολογηθεί κάτι βαθιά προσωπικό σε έναν «παράταιρο» για την κοινωνία χρόνο, έτσι κι εκείνος μιλά για την κακοδιαχείριση της εξομολόγησής του από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τους μικρούς, διαδοχικούς επανατραυματισμούς που προκάλεσε η δημοσιότητα. Ωστόσο, συνεχίζει να γράφει, όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για όλους όσοι έχουν πονέσει, τραυματιστεί ή κακοποιηθεί, μετατρέποντας τη γραφή του σε μια πράξη συμπαράστασης, προστασίας και κατανόησης.

Έτσι λοιπόν, ξεκινά να μιλά για το έτος της κακοποίησης του, μερικές φορές με εξαιρετικά λεπτομερείς και οδυνηρές περιγραφές, που χρειάζεται γερό στομάχι να τις αντέξει κανείς. Όμως παραμένει πιστός στην ανάγκη του για εξομολόγηση, για διαφάνεια, ενσταλάζοντας στη γραφή του γεγονότα, σκέψεις, συναισθήματα, ερμηνείες χωρίς φίλτρο. Η ανάγνωση μπορεί να γίνει δυσβάσταχτη σε αυτό το σημείο, ωστόσο ο Παλόμας γρήγορα ξεκινά να χαρτογραφεί τον μηχανισμό της επιβίωσης ενός οχτάχρονου παιδιού που δεν ξέρει τι να πιστέψει -και στο τέλος- σε ποιον να απευθυνθεί.

Σε αυτή την κακοποιητική εμπειρία, ο Παλόμας τοποθετεί την ανάδυση της φαντασίας και της συγγραφής, ως έναν τρόπο να χειριστεί την πραγματικότητα. Να της ξεφύγει, να την ωραιοποιήσει, να την κάνει να μοιάζει με τη ζωή ενός παιδιού που μεγάλωσε μέσα σε μια τυπική παιδική ηλικία.

Μέσα σε όλα αυτά, ο Παλόμας μιλά για την οικογενειακή δυναμική, την εμπιστοσύνη, την ανακούφιση, τον φόβο και τη σιωπή, ποιότητες διαμετρικά αντίθετες που όμως συνυπάρχουν μέσα σε μια οικογένεια.  Μιλά για τη μητέρα του ως φάρο ζωής, αποδίδοντας στην ύπαρξη της και τη δική του, όχι μόνο κατά τη γέννηση αλλά και σε κάθε στιγμή που χρειάστηκε σωτηρία. Όμως, ούτε και σε αυτό το σημείο διστάζει να μιλήσει για τους φόβους, τις επιθυμίες, τις δυσκολίες και τα εμπόδια. Μα όπως έχει τη διάθεση να κατανοήσει τις δικές του πληγές, έτσι επιθυμεί να κατανοήσει και των άλλων.

Μέσα από αυτή την οπτική, ο Παλόμας στοχάζεται ολόκληρη τη ζωή του υπό το πρίσμα του τραύματος. Εξετάζει πώς αυτό διαπερνά κάθε πτυχή της ύπαρξής του, αφήνοντάς τον να νιώθει προστατευμένος αλλά και εγκλωβισμένος κάτω από έναν «γυάλινο θόλο», έναν χώρο που προσφέρει ασφάλεια, μα και βαθιά μοναξιά. Έτσι, βλέπουμε τις σκέψεις του να ξετυλίγονται από την παιδική ηλικία – ενοχικές, μπερδεμένες, αβοήθητες- μέχρι και την ενηλικίωση – μεστές, γεμάτες αποδοχή, μα συχνά πονεμένες- ακολουθώντας τον στο μονοπάτι της επιβίωσης από την κακοποιητική αυτή εμπειρία.

Λίγα λόγια για τους χαρακτήρες: Καθώς το βιβλίο «Αυτά δε λέγονται» είναι αμιγώς αυτοβιογραφικό, ο Αλεχάντρο Παλόμας φωτίζεται από το φως της εξομολόγησης και της γενναιότητας που τη συνοδεύει. Στο βιβλίο δε διστάζει να καταγράψει κάθε μορφή του εαυτού του που εμφανίστηκε μέσα στα χρόνια, άλλοτε αρνούμενος την εμπειρία της κακοποίησης και άλλοτε ενσωματώνοντας την. Οι διαφορετικές όψεις αυτού του ανθρώπου περνούν σα καρέ μέσα στο βιβλίο του, δείχνοντας ένα πλάσμα που έζησε ως αποσυρμένο και τρομοκρατημένο, ως ον με βαθιές επιθυμίες και ελπίδα, ως γενναίο και δραστήριο, ως κρυμμένο αλλά και διάφανα ορατό. Και αυτό το ταξίδι -που δεν επέλεξε να ζήσει- επέλεξε να το ενσωματώσει στην προσωπική του ιστορία και να το μοιραστεί μαζί μας, κάνοντας τη συγγραφή του βιβλίου μια πράξη βαθιά ευάλωτη και επαναστατική.

Διαβάστε αυτό το βιβλίο εάν: θέλετε να συντροφεύσετε ένα πλάσμα στο ταξίδι της επιβίωσης από τον βυθό στην επιφάνεια (και μερικές φορές πάλι πίσω), περνώντας εναλλάξ από το βαθύ σκοτάδι στο φως. Το βιβλίο του Παλόμας είναι το δώρο του προς όλους μας: μια μαρτυρία για τις πιο μύχιες σκέψεις των ανθρώπων που πόνεσαν, αλλά και για τη δύναμη να μετατρέψουν τον πόνο σε ιστορία και σε πράξη ζωής.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αλεχάντρο Παλόμας (Alejandro Palomas) γεννήθηκε το 1967 στη Βαρκελώνη. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και ολοκλήρωσε τις σπουδές του με ένα Master in Poetics στο New College του Σαν Φρανσίσκο. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος και μετέφρασε έργα σημαντικών συγγραφέων όπως η Κάθριν Μάνσφιλντ, ο Όσκαρ Ουάιλντ, η Γερτρούδη Στάιν, ο Τζακ Λόντον κ.ά. Το 2018 έλαβε το βραβείο Nadal για το βιβλίο του Un amor. Το μυθιστόρημα Ένας γιος έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία μεταξύ των οποίων και το Εθνικό Βραβείο Νεανικής Λογοτεχνίας της Ισπανίας (2016). Βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε δεκαπέντε γλώσσες. Από τις εκδόσεις opera, επίσης, κυκλοφορούν στα ελληνικά τα βιβλία του: Μια μητέρα , Ένα μυστικό και Ένας σκύλος. (Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα των εκδόσεων opera).

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

Συγγραφέας: Alejandro Palomas

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Γκολφινοπούλου

Εκδόσεις: Opera

Έτος έκδοσης: 2025

Αριθμός σελίδων: 328