Trigger Warning: Αποβολή
Το βιβλίο της Οριάνας Φαλάτσι «Γράμμα σε ένα παιδί που δε γεννήθηκε ποτέ» είναι ένα βιβλίο μοναδικό στο είδος του. Είναι αφιερωμένο στην απώλεια ενός εμβρύου, στον απότομο τερματισμό μιας επιθυμητής εγκυμοσύνης και αποτελεί ωδή στο σπαρακτικό αίσθημα της απώλειας. Η περιγεννητική απώλεια κάθε μορφής αποτελεί συχνά έναν βουβό πόνο, που συνήθως δε βρίσκει χώρο να εκφραστεί και να ανακουφιστεί. Συχνά, δεν λογίζεται καν ως πραγματική απώλεια ενώ η όποια παρηγορητική προσπάθεια καταλήγει σε κοινοτυπίες, που περισσότερο πληγώνουν παρά παρηγορούν. Αν και εξαντλημένο, αυτό το βιβλίο αξίζει να διαβαστεί αν βρεθεί στο αναγνωστικό διάβα. (Το αντίτυπο που εικονίζεται είναι δανεισμένο από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη).
Ποιο θέμα διαπραγματεύεται το βιβλίο; Μια γυναίκα (που παραμένει ανώνυμη καθόλη την διάρκεια του βιβλίου) αντιλαμβάνεται την εγκυμοσύνη της, πριν καλά καλά γίνει διακριτή από τον γυναικολόγο της. Είναι το έτος 1975, σε μια χώρα (η οποία επίσης δεν κατονομάζεται) όπου η έκτρωση είναι παράνομη.
Όταν η εγκυμοσύνη της επιβεβαιώνεται, η γυναίκα ξέρει με σιγουριά πως θέλει να τη συνεχίσει, παρά τις παροτρύνσεις του περιγύρου της . Είναι μια γυναίκα ανύπαντρη, εργαζόμενη και έγκυος, γεγονός που περιγράφεται σχεδόν ως σκανδαλώδες. Οι αντιδράσεις στην ανακοίνωση της εγκυμοσύνης της είναι πάνω κάτω οι ίδιες: έκπληξη, απαξίωση, παρότρυνση για τερματισμό της, ακόμα και από τον πατέρα του παιδιού. Μόνοι σύμμαχοι οι γονείς της, που μέσα από το γράμμα τους, δηλώνουν την συμπαράσταση τους στην απόφαση της.
Από τις απαρχές της εγκυμοσύνης η γυναίκα μιλά στο έμβρυο της, διηγούμενη ιστορίες άλλοτε ομορφιάς και άλλοτε πόνου, άλλοτε αγάπης και άλλοτε εγκατάλειψης. Βαθιά μέσα της διερωτάται σχετικά με το αν ο «κόσμος» είναι ένα καλό μέρος για να γεννηθεί κανείς, για το αν το μελλοντικό παιδί της θα καταφέρει να διασκεδάσει και να ευτυχήσει μέσα στην ζοφερή πραγματικότητα. Αυτός ο διάλογος που προσπαθεί να ανοίξει με το αγέννητο παιδί της, θα γίνει πιο αγωνιώδης την περίοδο που θα της γίνουν συστάσεις να μείνει κλινήρης, προσπαθώντας να αποφύγει τυχόν επιπλοκές που έχουν αρχίσει και διαφαίνονται.
Η επιστροφή της στη δουλειά και την καθημερινότητα θα μαλακώσουν αυτόν τον διάλογο αλλά θα φουντώσουν την ανασφάλεια και την ενοχή της σχετικά με το μέλλον της εγκυμοσύνης της και την ευθύνη της για αυτό. Και όταν τα πράγματα δε θα εξελιχθούν καλά στην εγκυμοσύνη, θα βιώσει έναν συντριπτικό θρήνο.
Ο θρήνος αυτός θα τη φέρει αντιμέτωπη με ένα φανταστικό δικαστήριο, στο οποίο συμμετέχουν όλα τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής της, συμπεριλαμβανομένου και του αγέννητου παιδιού της. Και η ίδια θα πρέπει να ακούσει και να υπομείνει την ετυμηγορία.
Λίγα λόγια για τους χαρακτήρες: Η ανώνυμη πρωταγωνίστρια του βιβλίου είναι μια σύγχρονη, δυναμική γυναίκα, που αποφασίζει να αντιταχθεί σε αυτό που η κοινωνία της λέει: πως μια ανύπαντρη γυναίκα δεν μπορεί να γίνει μητέρα, ακόμα και αν εργάζεται. Νιώθει την ανάγκη να συνδεθεί από νωρίς με το παιδί που κυοφορεί, προσπαθώντας να του εξηγήσει τον κόσμο στον οποίο πρόκειται να το φέρει. Και αυτός ο κόσμος δεν είναι αγγελικά πλασμένος, κάτι που και η ίδια διαπιστώνει κάθε που ανακοινώνει την εγκυμοσύνη της.
Από τη μια, και η ίδια δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στην αλλαγή που συμβαίνει μέσα της και στο γεγονός πως καλείται ήδη να θυσιάσει κομμάτια της, μέχρι πρότινος ανεμπόδιστης, ελευθερίας της. Όμως προσπαθεί να συμβιβάσει την επιθυμία της με την νέα συνθήκη της εγκυμοσύνης της. Όταν ο τερματισμός της εγκυμοσύνης της θα συμπέσει με την επιστροφή της στην εργασία (γεγονός εν μέρει εξαναγκαστικό και από τον εργοδότη της) θα την έρθει αντιμέτωπη με ένα παραλυτικό αίσθημα ενοχής και ευθύνης. Μιας ευθύνης που ελάχιστοι θα προσπαθήσουν να πάρουν από τους ώμους της στο φανταστικό της δικαστήριο.
Διαβάστε αυτό το βιβλίο εάν: θέλετε να έρθετε σε επαφή με το βίωμα της περιγεννητικής απώλειας και την οδύνη που αυτή ενέχει. Συχνά σε μια απώλεια τέτοιου είδους το αίσθημα της ενοχής προτάσσεται και βασανίζει ακόμη περισσότερο τις γυναίκες που έτσι και αλλιώς δυσκολεύονται μέσα της. Η εξοικείωση με το γεγονός της περιγεννητικής απώλειας (που είναι ιδιαιτέρως συχνή αλλά αποσιωπείται) και της φροντίδας που οι γυναίκες, ή τα ζευγάρια εν συνόλω, χρειάζονται είναι επιβεβλημένη για να μπορέσει να σπάσει το απόστημα που συντηρεί τον σιωπηλό θρήνο, το στίγμα και την μοναξιά.
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα: Η Οριάνα Φαλάτσι ή Φαλλάτσι (Oriana Fallaci, 29 Ιουνίου 1929 – 15 Σεπτεμβρίου 2006) ήταν Ιταλίδα δημοσιογράφος, πολεμική ανταποκρίτρια και συγγραφέας. Ενεργή στις πολιτικές εξελίξεις σε όλη την διάρκεια της ζωής της, κάλυψε τους περισσότερους πολέμους της δεκαετίας του 1970 αλλά και τις επαναστάσεις της εποχής της. Έχει πάρει συνεντεύξεις από τα πιο ισχυρά και διάσημα πρόσωπα των δεκαετιών 1960 και 1970 οι οποίες έχουν εκδοθεί σε βιβλίο με τίτλο “Intervista con la storia”. Μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, επικέντρωσε την προσοχή της στον ισλαμικό εξτρεμισμό αλλά και στο Ισλάμ γενικότερα, του οποίου έγινε τελικά πολέμιος. Περισσότερο γνωστή στην Ελλάδα είναι εξαιτίας του ερωτικού δεσμού που διατηρούσε με τον Αλέκο Παναγούλη. (Με πληροφορίες από την Wikipedia)
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΥ
Συγγραφέας: Oriana Fallaci
Μετάφραση: Έρης Κανδρή
Εκδόσεις: Πάπυρος
Έτος έκδοσης: 1976
Αριθμός σελίδων: 121